Tag: wyszukiwanie

Kategorie
System Sowa

Czy poszukiwanie jest ciągłym zadawaniem pytań? Nowy katalog systemu SowaSQL

Niedawno informowaliśmy o istotnych zmianach funkcjonalnych w systemie SowaSQL, z których najważniejszym był nowoczesny system wyszukiwawczy w katalogu internetowym, dzięki któremu system staje się coraz bardziej przyjazny użytkownikowi. Obecnie donosimy o dalszej, gruntownej modernizacji wielu mechanizmów wewnętrznych serwera, które w znacznym stopniu poprawiają wydajność całego systemu bibliotecznego.

Ludzie używają słów tylko po to, by ukryć swe myśli /Wolter/

Dotychczasowymi, najważniejszymi zmianami w systemie jest uruchomienie w katalogu internetowym mechanizmów ułatwiających dodanie nowoczesnych rozwiązań bazujących na silniku wyszukiwawczym ElasticSearch, tj.: podpowiedzi w formularzu wyszukiwania, szybkie wyszukiwanie nowości z użyciem filtrów dostępności zbiorów, podświetlanie wyników w wyszukiwaniu, prezentacja najpoczytniejszych książek itp.

Kolejnym przełomowym rozwiązaniem w systemie SowaSQL jest ewolucja modułu wyszukiwawczego katalogu internetowego, który obecnie oferuje domyślne wyszukiwanie proste (tzw. jednopolowe), pozostawiając wyszukiwanie za pomocą indeksów jako zaawansowane. 

Istotą nowej wyszukiwarki systemu Sowa są narzędzia wykorzystywane do analizy języka polskiego w programowaniu neurolingwistycznym, dzięki któremu przeszukiwanie informacji o zbiorach biblioteki jest intuicyjne i daje relewantne wyniki. Użytkownik wprowadzający zapytania w katalogu nie musi zastanawiać się w jakiej formie występuje poszukiwana fraza w zasobach informacyjnych. Szukając tytułu Robinson Cruzoe odnajdzie więc też inne tytuły, min.: Przypadki Robinsona Cruzoe, czy Robinson Kruzoe, itp. Podobnie wpisując autora, może odnaleźć nazwę stosowaną w opisie bibliograficznym (odpowiedzialność) lub w polu hasła osobowego (autorytatywne), np. Shakespeare / Szekspir.

Ważne jest by nigdy nie przestać pytać… /Einstein/

Wzorem wyszukiwarki google.com, nowy katalog systemu SowaSQL oferuje niezwykle precyzyjne i dynamiczne dotarcie do właściwego dokumentu, poszukiwanego przez czytelnika. 

Pełnotekstowy silnik wyszukiwania w katalogu internetowym został opracowany na podstawie nowoczesnych algorytmów stosowanych w dziedzinach przetwarzania języka naturalnego (NLP). Wiążą się z nim takie zagadnienia jak stemming i lematyzacja, które umożliwiają określanie poprawnej gramatycznie formy podstawowej słowa lub wspólnej części słów, a także rdzenia dla określonych wyrazów i ich form fleksyjnych. Zastosowanie tych algorytmów w katalogu bibliotecznym to rewolucja w systemach informacyjno-wyszukiwawczych, która na nowo otwiera zasoby informacyjne bibliotek dla współczesnych użytkowników internetu.

https://www.opole-mbp.sowa.pl/

Sztuka zadawania pytań

W niedalekiej przyszłości katalog SowaSQL zostanie dodatkowo wzbogacony o wyszukiwanie fasetowe, zgodnie z którym wyniki wyszukiwania będzie można uszczegóławiać poprzez filtrowanie według określonych kryteriów (faset). Zmiany te są konieczne, aby dostosować system biblioteczny do koncepcji nowego opracowania rzeczowego dokumentów i modelu wyszukiwania informacji w katalogach bibliotecznych.

Kategorie
System Sowa

SowaSQL: rewolucja w wyszukiwaniu

Fot. flickr.com/drewcoffman/ [CC BY 2.0]

Przedwiosenne aktualizacje systemu SowaSQL przyniosły wiele istotnych zmian funkcjonalnych, z których najważniejszym jest nowoczesny system wyszukiwawczy w katalogach internetowych. Ewolucję systemu bibliotecznego można zobaczyć w internetowym katalogu Miejskiej Biblioteki Publicznej w Opolu.

W bibliotece tej przede wszystkim zdecydowanie poprawiono komfort pracy z katalogiem bibliotecznym on-line dzięki ogólnemu przyspieszeniu wyszukiwania informacji o zbiorach. Ponadto nowy katalog WWW cechują:

  • nowe możliwości wyszukiwania według słów i fraz (w cudzysłowie) we wszystkich polach indeksowych (dotychczas było tylko pole autora),
  • sortowanie wyników wyszukiwania według trafności dopasowania do pytania (fakultatywnie sortowanie według hasła autorskiego lub tytułu dzieła),
  • ignorowanie znaków przestankowych.

Rewolucją w wyszukiwaniu jest jednak wprowadzenie do katalogu SowaSQL narzędzia służącego do tworzenia propozycji słów kluczowych, opartego na mechanizmie sugestii podobnym do wykorzystywanego w wyszukiwarce Google. Dzięki zastosowaniu specjalnego rozwiązania informatycznego możliwe stało się dynamiczne wyszukiwanie zbiorów w katalogach WWW przy jednoczesnym autouzupełnianiu list rozwijanych.

Użytkownik poszukujący informacji w katalogu WWW może liczyć na:

  • uwzględnienie końcówek fleksyjnych w wyszukiwaniu [stemming],
  • podpowiadanie fraz indeksu wyszukiwawczego,

oraz uprzednio opisywaną prezentację najpoczytniejszych książek w bibliotece i filtry nowej generacji (dostępność zbiorów w bibliotece).

Na uwagę zasługuje też obsługa indeksów według różnych grup haseł przedmiotowych w szybkim wyszukiwaniu i na nowo zdefiniowane schematy dla rekordów haseł wzorcowych. Efekty zapytań w katalogu są fenomenalne, szczególnie dla rekordów KHW zawierających terminy przyjęte i odrzucone, zob. Horatius – Horacy, Shakespeare – Szekspir, Jan Paweł II – Karol Wojtyła, itp. Poszukiwanie bowiem odrzuconego wariantu hasła osobowego zwraca wynik zawierający odsyłaczowe formy hasła przyjętego.

Opisane unowocześnienia dotyczą implementacji systemów SowaSQL opartych na systemie bazodanowym PostgreSQL dla katalogów, bibliografii regionalnych i kartotek zagadnieniowych. Aktualizacje oprogramowania będą na życzenie realizowane w bibliotekach posiadających aktualne Polisy Serwisowe.

Kategorie
System Sowa

SowaSQL: szybciej i wydajniej

fot. flickr.com/eole/ [CC BY-NC-SA 2.0]

Informujemy o wydaniu nowej wersji katalogu OPAC dla systemu SowaSQL. Moduł wspomaga mechanizm serwera wyszukiwania pełnotekstowego.

Dzięki zastosowaniu inteligentnych rozwiązań informatycznych, oprogramowanie biblioteczne SOWA zyskało dodatkowe usprawnienia, a także całkowicie nowe funkcje w katalogu OPAC. Wśród nich są przede wszystkim możliwości:

  • szybkiego przeszukiwania katalogu bibliotecznego przez użytkowników korzystających z rozmaitych kryteriów, np. słów lub fraz indeksowych pochodzących z opisów bibliograficznych,
  • zawężanie obszarów wyszukiwawczych w kolekcji „Nowości” (dla wybranych agend lub filii),
  • domyślne sortowanie wyników wyszukiwania według jakości dopasowania odpowiedzi do zadanego pytania,
  • uwzględnianie fleksyjnych form wyrazów, które są istotne z punktu widzenia zagadnień lingwistycznych języka haseł przedmiotowych, np. szukam hasło „wojny”, znajduję też „wojna”, itd.

Prekursorskim rozwiązaniem w katalogu on-line jest wyszukiwanie informacji z użyciem filtrów określających dostępność zbiorów w bibliotece. Można bowiem zawężać wyszukiwanie informacji do zbiorów dostępnych tylko w bibliotece, tzn. niewypożyczonych, nieposiadających rezerwacji lub zamówień w wybranych filiach, oraz dostępnych tylko na miejscu. Zaprezentowane wyniki wyszukiwania w formie wprowadzonych słów i fraz są natomiast odpowiednio podświetlone.

Praktycznym wzbogaceniem funkcjonalności katalogu OPAC jest prezentacja najpoczytniejszych książek w bibliotece, które są przedstawione w trzech kolekcjach: „ogółem”, „z ostatnich 12 miesięcy” oraz „ostatnich 30 dni”.

Ważnym argumentem wprowadzenia wymienionych zmian i usprawnień w katalogu on-line jest odciążenie systemu komputerowego w bibliotekach funkcjonujących w aglomeracjach miejskich przez realizację szybkich i wydajnych poszukiwań w katalogach OPAC.

Kategorie
System Sowa

„Wolne Lektury” w katalogach SOWY

https://nowoczesnapolska.org.pl/ (CC BY-SA 3.0 PL)

Pod koniec 2014 r. rozpoczęto udostępnianie „Wolnych Lektur” w katalogach bibliotecznych systemu SOWA2/MARC21. Pierwszą biblioteką, która uruchomiła usługę była Podgórska Biblioteka Publiczna w Krakowie. W następnej kolejności: Krowoderska Biblioteka Publiczna w Krakowie, Śródmiejska Biblioteka Publiczna w Krakowie, Miejska Biblioteka Publiczna w Olsztynie, Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Zagórów, Biblioteka Publiczna Gminy Powidz oraz Biblioteka Miejska w Mrągowie.

Projekt Fundacji Nowoczesna Polska pn. „Wolne Lektury” został udostępniony w portalu e-usług bibliotecznych w.bibliotece.pl na początku 2014 roku. Portal ten posiada elastyczne mechanizmy i protokoły umożliwiające włączanie różnorodnych baz danych dostępnych w internecie. 

Jak udostępniać „Wolne Lektury”?

System biblioteczny SOWA2/MARC21 jest obecnie w pełni przystosowany do automatycznego włączenia i bezpośredniego udostępnienia kolekcji „Wolnych Lektur” w katalogu on-line. Opisy bibliograficzne ebooków wraz z miniaturami okładek są odpowiednio grupowane i indeksowane w programie. Pliki PDF otwierane są bezpośrednio w portalu WolneLektury.pl, natomiast formaty natywne dla e-czytelników (mobi, epub) można pobrać na dysk i przenieść na mobilne urządzenia. Dodatkowo dostępne audiobooki można odsłuchać bezpośrednio w katalogu bibliotecznym (MP3).

Usługa jest darmowa. Warunkiem włączenia „Wolnych Lektur” w katalogu bibliotecznym jest korzystanie z aktualnej wersji systemu SOWA2/MARC21 lub SowaSQL oraz integracja zbiorów biblioteki w portalu w.bibliotece.pl

Jak szukać „Wolne Lektury”?

Użytkownik katalogu, który przykładowo wpisze w tytule Dziady uzyska informacje o zbiorach tradycyjnych dostępnych w bibliotece, oraz informację o dokumencie w formie elektronicznej. Jest to opis dzieła dostępnego z „Wolnych Lektur”. Może również wpisać w tytule serii Wolne Lektury, aby uzyskać informacje o wszystkich darmowych ebookach dostępnych w katalogu bibliotecznym.

Biblioteki, które chcą udostępniać „Wolne Lektury” w katalogu on-line swojej biblioteki, proszone są o jednorazowe zgłoszenie na adres mailowy konsorcjum.sowa@gmail.com Na podstawie zebranych wniosków, zostanie opracowana lista bibliotek oczekujących na integrację ebooków. Uruchamianie usługi będzie realizowane sukcesywnie. Każda biblioteka może uzyskać pomoc w zakresie promocji usługi w mediach.

Nowoczesne katalogi internetowe oparte na Web 2.0 stały się dobrym sposobem na łowienie czytelników w sieci. Zachęcamy zatem do współpracy i udostępniania „Wolnych Lektur” w katalogach bibliotecznych.

Kategorie
System Sowa

Biblioteki coraz bliżej czytelnika

Nastąpiła właśnie kolejna aktualizacja katalogów internetowych bibliotek użytkujących systemy SOWA2/MARC21. W nowej wersji OPAC (v.3.5) dokonano kilku znaczących modernizacji oraz kilkudziesięciu zmian w funkcjonalności działania modułu. Wśród najważniejszymi cech katalogu on-line jest unowocześniony edytor danych osobowych czytelnika, dzięki któremu możliwe jest dokonywanie zmian w danych tj. adres korespondencyjny, numer telefonu, podstawowy lub dodatkowy adres email do powiadomień oraz numer do wysyłania wiadomości SMS. Te ostatnie posiadają dodatkowo mechanizm weryfikacji – po zmianie adresu email, czytelnik musi go potwierdzić klikając na przychodzący w poczcie link, a przy zmianie telefonu – otrzymuje wiadomość SMS z kodem, który musi wprowadzić na stronie.

Kolejną interesującą zmianą w katalogach OPAC jest prezentowanie w formie okienek opisów agend oraz linków do stron WWW biblioteki. Oczekiwana i zdecydowanie pomocna funkcjonalność pozwoli czytelnikom, szczególnie w dużych miejskich aglomeracjach, na szybkie zorientowanie się pod jakim adresem znajduje się biblioteka lub filia biblioteczna oraz jak się z nią skontaktować. W zależności od przyjętych rozwiązań w danej bibliotece, funkcja pozwala na wyświetlanie tzw. dymków informacyjnych po najechaniu myszą na nazwę agendy, a po kliknięciu, na otwarcie zdefiniowanego odnośnika do strony WWW.

Kategorie
Porady

Kartoteka zagadnieniowa w Bibliotece Pedagogicznej w Koninie

Czasopismo jest ważnym nośnikiem aktualnej informacji, a niekiedy istotniejszym niż pozostałe zbiory w bibliotece, gdyż opisuje te kręgi wiedzy, w których postęp wyprzedza możliwości rynku wydawniczego. Dlatego bibliotekarze z konińskiej książnicy pedagogicznej zachęcają do korzystania z bogatej i doskonale zorganizowanej, a przy tym jedynej w regionie konińskim, KARTOTEKI ZAGADNIENIOWEJ.

Kartoteka zagadnieniowa jest narzędziem umożliwiającym wyszukiwanie materiałów bibliograficznych i stanowi doskonałe uzupełnienie katalogu rzeczowego. Zawiera opisy bibliograficzne artykułów z prenumerowanych przez Bibliotekę czasopism pedagogicznych. Ułożona jest według zagadnień (tematów), co umożliwia szybkie znalezienie potrzebnej informacji na dany temat oraz dotarcie do najnowszych materiałów znajdujących się w czytelni. 

Dostęp do kartoteki zagadnieniowej: https://www.konin-pbp.sowa.pl/

Kategorie
System Sowa

Asystent wyszukiwania w.bibliotece.pl – nowa funkcja w katalogach OPAC

Informujemy, że biblioteki użytkujące system SOWA2/MARC21, których zbiory zostały zintegrowane z portalem usług bibliotecznych w.bibliotece.pl, zyskały funkcję umożliwiającą, w przypadku braku wyników wyszukiwania w katalogu OPAC, skorzystanie z pomocy Asystenta wyszukiwania w.bibliotece.pl

Asystent wyszukiwania pozwala czytelnikom na kontynuowanie procesu wyszukiwania zbiorów wśród innych bibliotek, których zbiory zostały włączone do portalu. Ponadto w przypadku nieodnalezienia poszukiwanego tytułu, system przedstawi „propozycje” dopasowane do zapytania w katalogu macierzystej biblioteki.

Twoje zapytanie nie zwróciło żadnych wyników. Możesz powrócić do formularza i dokładniej sprecyzować pytanie, albo skorzystać z uproszczonej wyszukiwarki w Portalu e-usług bibliotecznych: w.bibliotece.pl

Nowa usługa zostanie włączona opcjonalnie dla każdej biblioteki zainteresowanej współpracą z portalem w.bibliotece.pl

Kategorie
System Sowa

Zmiany w katalogach OPAC

Informujemy o dokonanych modernizacjach w katalogach OPAC systemów SOWA2/MARC21. Zmiany zostały automatycznie zaimplementowane w instalacjach opartych na hostingu, natomiast w instalacjach serwerowych zostaną włączone w trakcie najbliższej aktualizacji.

1. Wyróżnianie elementów frazy wyszukiwawczej w wynikach – np. poszukując w tytule Miłość, w wynikach zostanie podkreślone: Miłość i śmierć…

2. Możliwość przełączania funkcji sortowania w wynikach, np. standardowo, tytułami.

3. W zakładce „Nowości” domyślnie ustawiono sortowanie opisów według daty dodania do „kolekcji nowości” (najnowsze wydawnictwa w katalogu prezentowane są na początku).

4. Funkcja „Zapamiętaj mnie” w formularzu logowania. System biblioteczny zapamięta dane logowania nawet po zamknięciu przeglądarki.

Poprawiono również wiele drobnych funkcji.

Niebawem w katalogach OPAC systemów SOWA2/MARC21 pojawi się nowatorska funkcjonalność związana z wyszukiwaniem danych w portalu w.bibliotece.pl

Kategorie
Porady

Wielojęzyczny interfejs użytkownika w katalogu OPAC

Informujemy, że internetowe katalogi systemów SOWA mogą mieć wielojęzyczny interfejs użytkownika. W podstawowej dystrybucji oprogramowania interfejs dostępny jest jedynie w językach polskim i angielskim*. Adaptacja wersji językowych dla kolejnych dwóch języków (niemieckiego i czeskiego) została właśnie zaimplementowana w Bibliotece Instytutu Historycznego Uniwersytetu Wrocławskiego.

Wdrożenie adaptacji obcojęzycznych nastąpi automatycznie dla użytkowników posiadających instalacje systemów SOWA w usłudze hostingu (tj. od wersji 2.20.0 bramki SOWA-WWW). Istnieje możliwość dostarczenia przez bibliotekę do producenta oprogramowania wersji językowych innych niż polska i angielska. Biblioteka otrzyma wówczas plik zawierający dane, które należy przetłumaczyć i odesłać. W przyszłości przewidziany będzie jednak panel administracyjny, w którym użytkownik w trybie bieżącym będzie mógł samodzielnie tłumaczyć aplikację i poprawiać tłumaczenia.

Istotnym elementem wersji językowych jest nie tylko zmiana nazw indeksów i kryteriów, ale też tytułu katalogu. Zachęcamy do tworzenia tłumaczeń interfejsu na kolejne języki i przesyłania propozycji na adres Konsorcjum.

 *) Interfejs w tych językach utrzymywany jest przez Sokrates-software