Tag: marc21

Kategorie
Szkolenia

Jesienne webinaria z SOWĄ

Tworzenie i melioracja kolekcji tematycznych w systemie SOWA

Termin: 17.10.2023, godz. 12.00-13.30 (czas 90 min.)

Program:

  • Kolekcje w OPAC czyli zbiory szukające czytelnika 
  • Rola kolekcji Nowości a kolekcje tematyczne
  • Dodawanie pojedynczych obiektów do kolekcji
  • Zapytania elementarne w systemie Sowa
  • Zarządzanie kolekcjami zdalnymi i lokalnymi

MARC 21 dla początkujących

Termin: 25.10.2023, godz. 12.00-13.30 (czas 90 min.)

Program:

  • przepisy katalogowania, instrukcje, zalecenia, piśmiennictwo
  • sporządzanie rekordów (strefy opisu, znaki umowne, gramatyka)
  • efektywne katalogowanie – źródła opisów bibliograficznych (BN i w.bibliotece.pl)
  • korzystanie ze słowników i CKHW
  • budowa rekordu opisu bibliograficznego książki i audiobooka
  • pola: 380 i 655  ; 385 i 386 ; 388 i 648 ; 336, 337, 338
  • przydzielanie miniatur okładek do rekordów w systemie
  • uzupełnianie pól adnotacji i recenzji

Obsługa systemu SowaSQL Premium

Termin: każdy czwartek, godz. 10.30-12.00 (czas 90 min.)
(dla bibliotekarzy rozpoczynających pracę w systemie)

Program:

  • migracja z systemu SowaSQL Standard
  • instalacja programu klienckiego
  • program Sowa WEB
  • katalog OPAC
  • program klienta zintegrowanego SowaSQL – prezentacja usług i funkcji
  • aplikacja mobilna Sowa MOBI

Szkolenia skierowane są wyłącznie do bibliotekarzy wykorzystujących system biblioteczny SOWA. Udział w szkoleniach jest nieodpłatny. Liczba miejsc ograniczona.

Zgłoszenia na szkolenie prosimy kierować na adres: konsorcjum.sowa@gmail.com W odpowiedzi prześlemy link do rejestracji na szkolenie.

Webinaria organizowane są w systemie SowaSQL Premium z wykorzystaniem platformy Clickmeeting. Szkolenia mają charakter dokształcający.

Celem szkolenia jest aktualizacja i pogłębienie wiedzy oraz rozwój kwalifikacji zawodowych bibliotekarzy.

Uczestnicy szkolenia otrzymają materiały szkoleniowe w formie instrukcji.

Kategorie
Szkolenia

Majowe webinaria z SOWĄ

Zapraszamy na szkolenia dla bibliotekarzy:

Tworzenie i melioracja kolekcji tematycznych w systemie SOWA

Termin: 24.05.2023, godz. 12.00-13.30 (czas 60-90 min.)

Program:

  • Kolekcje w OPAC czyli zbiory szukające czytelnika 
  • Rola kolekcji Nowości a kolekcje tematyczne
  • Dodawanie pojedynczych obiektów do kolekcji
  • Zapytania elementarne w systemie Sowa
  • Zarządzanie kolekcjami zdalnymi i lokalnymi

Opracowanie książek w języku ukraińskim w systemie SOWA

Termin: 23.05.2023, godz. 10.00-11.30 (czas 60-90 min.)

Program:

  • Cyrylica ukraińska – możliwości pracy ze znakami alfabetu (tablica znaków Sowa, klawiatura on-line, optyczne rozpoznawanie znaków tekstu cyrylickiego)
  • Transliteracja on-line (PN-ISO 9: 2000) i wypełnienie pól w formacie MARC 21
  • Opis dokumentu w języku ukraińskim a Deskryptory BN
  • Zapis form transliterowanych w strefie tytułu i oznaczenia odpowiedzialności (245)
  • Zawartość pola wyrażona innym systemem pisma (880)
  • Zapis w alfabecie oryginalnym i wiązanie pól
  • Rola pola recenzji i kolekcji tematycznych
  • Wyszukiwanie opisów zbiorów ukraińskich w OPAC
  • Egzemplifikacja

Zapisy:

Zgłoszenia na szkolenia prosimy kierować do dnia 22.05.2023 na adres: konsorcjum.sowa@gmail.com W odpowiedzi prześlemy link do rejestracji na szkolenie.

Uwagi:

Szkolenia skierowane są wyłącznie do bibliotekarzy wykorzystujących system biblioteczny SOWA. Udział w szkoleniach jest nieodpłatny. Liczba miejsc ograniczona.

Webinaria organizowane są w systemie SowaSQL Premium z wykorzystaniem platformy Clickmeeting. Szkolenia mają charakter dokształcający.

Celem szkolenia jest aktualizacja i pogłębienie wiedzy oraz rozwój kwalifikacji zawodowych bibliotekarzy.

Kolekcje tematyczne w SowaSQL – sposób na wzbogacenie OPAC
Kategorie
Szkolenia

Opracowanie książek w języku ukraińskim – webinarium

Zapraszamy na szkolenie dla bibliotekarzy użytkujących systemy SOWA, w trakcie którego przedstawimy teoretyczne i praktyczne zagadnienia związane z opracowaniem zbiorów bibliotecznych w języku ukraińskim.

Program szkolenia:

  • Cyrylica ukraińska – możliwości pracy ze znakami alfabetu (tablica znaków Sowa, klawiatura on-line, optyczne rozpoznawanie znaków tekstu cyrylickiego)
  • Transliteracja on-line (PN-ISO 9: 2000) i wypełnienie pól w formacie MARC 21
  • Opis dokumentu w języku ukraińskim a Deskryptory BN
  • Zapis form transliterowanych w strefie tytułu i oznaczenia odpowiedzialności (245)
  • Zawartość pola wyrażona innym systemem pisma (880)
  • Zapis w alfabecie oryginalnym i wiązanie pól
  • Rola pola recenzji i kolekcji tematycznych
  • Wyszukiwanie opisów zbiorów ukraińskich w OPAC
  • Egzemplifikacja
  • Pytania i podsumowanie szkolenia

Uczestnicy szkolenia otrzymają materiały szkoleniowe w formie instrukcji.

Szkolenie odbędzie się na platformie Clickmeeting w dniu 1 czerwca w godz. 10.30-12.00.

Zgłoszenia na szkolenie prosimy kierować na adres: konsorcjum.sowa@gmail.com 

Liczba miejsc na szkoleniu ograniczona. Udział w szkoleniu jest nieodpłatny.

Kategorie
Porady

Uwaga dotycząca finansowania książki

https://www.bn.org.pl/dla-bibliotekarzy/narodowy-program-rozwoju-czytelnictwa-2.0/logotypy/

Biblioteki, które otrzymały dofinansowanie na zakup nowości czytelniczych w ramach realizacji Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0 na lata 2021-2025 mogą zamieścić informacje o dofinansowaniu w katalogach OPAC systemów SowaSQL.

Proponujemy, aby informację dotyczącą finansowania publikacji zamieścić w formacie MARC 21 opisu rekordu bibliograficznego w polu 536 ^a , np.:

536 ^aZrealizowano ze środków w ramach Programu Wieloletniego „Narodowy Program Rozwoju Czytelnictwa”. Priorytet 1- Zakup nowości wydawniczych do bibliotek publicznych. Płatne ze środków finansowych Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Kategorie
System Sowa

Dostęp do kartoteki wzorcowej UKD

Od 1 października 2020 r. w systemach SowaSQL (Standard, Premium) istnieje możliwość pobierania danych z nowo aktualizowanej kartoteki wzorcowej UKD (2020-…) Biblioteki Narodowej.

Dostęp do rekordów kartoteki wzorcowej UKD następuje po kliknięciu w ikonę CKHW, która jest umiejscowiona w formularzu MARC21 przy polach 080.

Wiązanie pola 080 z polem 153 pozwala na bezpośrednie pobieranie klasyfikacji z rekordu wzorcowego do rekordu bibliograficznego oraz jego kontrolę.

Kartoteka UKD nie jest automatycznie powiązana z rekordami bibliograficznymi. Stanowi rodzaj słownika UKD zbudowanego zgodnie z metodą zapisu pionowego.

Kartotekę wzorcową UKD w systemie bibliotecznym Sowa można przeszukiwać przez symbole UKD, hasła UKD oraz wykorzystywać “tropy”.

Kartoteka jest kontrolowana przez Pracownię Uniwersalnej Klasyfikacji Dziesiętnej Biblioteki Narodowej.

Więcej informacji:
https://www.bn.org.pl/dla-bibliotekarzy/ukd/aktualnosci-ukd

Baza Polska UKD Online
Kategorie
Szkolenia

MARC 21 – szkolenia on-line

Odpowiadając na pytania dotyczące organizowania szkoleń on-line z formatu MARC 21 dla użytkowników systemów SOWA, informujemy, że prowadzone są w następujących blokach tematycznych.

pixabay.com

MARC 21 dla początkujących (czas 90-120 min.)

  • przepisy katalogowania, instrukcje, zalecenia, piśmiennictwo
  • sporządzanie rekordów (strefy opisu, znaki umowne, gramatyka)
  • efektywne katalogowanie – źródła opisów bibliograficznych (BN i w.bibliotece.pl)
  • korzystanie ze słowników i CKHW
  • budowa rekordu opisu bibliograficznego książki i audiobooka
  • pola: 380 i 655  ; 385 i 386 ; 388 i 648 ; 336, 337, 338
  • przydzielanie miniatur okładek do rekordów w systemie
  • uzupełnianie pól adnotacji i recenzji
  • tworzenie i melioracja kolekcji „Nowości”

MARC 21 dla zaawansowanych (czas 90-120 min.)

Problematyka szkolenia dostosowana do pytań lub ustalana w oparciu o wywiad. Może obejmować zagadnienia szkolenia dla początkujących lub stanowić jego kontynuację.

Przykładowe zagadnienia:

  • opis rekordu wydawnictwa jedno- i wielotomowego
  • prace autorskie i prace zbiorowe
  • wydawnictwa seryjne (serie proste i złożone)
  • inne: wydawnictwa współwydane, prace niesamoistne, zbiory dźwiękowe
  • budowa rekordu KHW
  • schematy przekształcania rekordów MARC21
  • tworzenie i melioracja kolekcji tematycznych

MARC 21 dla “zuchwałych” (czas 90-120 min.)

  • operacje ręczne: podmiana rekordów operacji WKLEJ, czyszczenie faset, itd.
  • operacje grupowe (opcjonalnie; dla profesjonalistów): ustaw deskryptor, modyfikowanie danych

MARC 21 dla bibliografów (czas 90-120 min.)

  • pola charakterystyczne dla bibliografii regionalnej
  • budowa rekordu opisu bibliograficznego jednostek niesamoistnych (artykuł, recenzja)

Ponadto oferujemy szkolenia:

Zintegrowany klient systemu SowaSQL Premium (czas 45-60 min.)

Szkolenie dla zainteresowanych pracą w kliencie zintegrowanym systemu SowaSQL Premium.

Portal w.bibliotece.pl (czas 90 min.)

Szkolenie dla bibliotekarzy posiadających aktywne konto w portalu.

  • administracja profilem w portalu (uzupełnienie informacji)
  • prowadzenie multimedialnego bloga
  • dodawanie zbiorów na wirtualne półki
  • dodawanie recenzji czytelniczych, itd.

Istnieje możliwość zorganizowania szkolenia dla wybranych (konkretnych) zagadnień, które występują w różnych blokach tematycznych.

Szkolenia organizowane są on-line z wykorzystaniem programu pomocy zdalnej i programu prezentacji zdalnej TeamViewer.

Szkolenia mają charakter dokształcający. Od uczestników szkoleń wymagana jest znajomość przepisów katalogowania, znajomość ewidencji materiałów bibliotecznych, ogólna wiedza o systemie SOWA i podstawowe umiejętności wyszukiwania w katalogu OPAC. Celem szkolenia jest aktualizacja i pogłębianie wiedzy oraz rozwój kwalifikacji zawodowych bibliotekarzy.

Szczegółowe informacje udzielamy mailowo lub telefonicznie.

Kategorie
Porady

Melioracja rekordów MARC21

System SowaSQL posiada funkcjonalność, która pozwoli na szybkie i łatwe meliorowanie rekordów bibliograficznych w katalogu biblioteki. W module Katalogowania istnieje narzędzie umożliwiające zamianę starego opisu bibliograficznego w formacie MARC21 na opracowany według aktualnych przepisów katalogowania rekord pochodzący z zewnętrznego źródła (Biblioteka Narodowa, w.bibliotece.pl). Co ważne, modyfikowany rekord w trakcie automatycznej zamiany, zachowuje lokalne pola zasobu.

Operacja ogranicza się do kilku kliknięć myszką i jest dostępna w oknie prezentującym otwarty rekord w formularzu MARC21 (menu: WKLEJ -> poprzez protokół z39.50 lub WKLEJ -> z portalu w.bibliotece.pl).

Dokładny opis operacji dostępny jest w portalu wsparcia technicznego:
– dla klienta SowaSQL – wparcie.sowasql.pl
– dla klienta zintegrowanego SowaSQL – wsparcie.sowasql.pl

Melioracja metadanych wpływa na organizację prezentacji danych bibliograficznych i sposoby ich udostępniania w OPAC.

Zachęcamy do aktywnego wykorzystania funkcji retrospektywnej korekty rekordów w katalogu systemu SowaSQL

Kategorie
Porady

Katalogowanie w czasach zarazy

Zagrożenie związane z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 wpłynęło na decyzję o oddelegowaniu pracowników bibliotek do zadań realizowanych zdalnie. Wielu bibliotekarzy chcąc wykorzystać czas, zazwyczaj poświęcony pracy z czytelnikiem, skoncentrowało się na melioracji metadanych w katalogach OPAC.

fot. Justyna Chylak

Proponujemy działania, które bibliotekarze mogą wykonywać prócz katalogowania zbiorów bibliotecznych lub przygotowania do skontrum (wpisywanie numerów inwentarzowych ubytkowanych książek).

System biblioteczny Sowa umożliwia:

  • szybką i prostą instalację oprogramowania klienckiego na dowolnym stanowisku komputerowym, również w domu.

Aktualna wersja oprogramowania do samodzielnego zainstalowania jest udostępniona poprzez STREFĘ BIBLIOTEKI ze strony www.sokrates.pl/biblioteka

  • retrospektywną korektę rekordów dzięki której, wprowadzając poprawki w module katalogowania, poprawiamy opisy w OPAC

Istniejący opis bibliograficzny możemy szybko zamienić na dowolny opis pochodzący z innego katalogu, np. opracowany według aktualnych zasad katalogowania (rekordy tworzone od 2017 roku). Zamieniany rekord może być pobrany z katalogu Biblioteki Narodowej lub z dowolnej biblioteki, której katalog jest dostępny w portalu w.bibliotece.pl W trakcie automatycznej zamiany, rekord zachowuje pola zasobu. Więcej nt. temat: https://konsorcjum.sowa.pl/2019/02/15/szybka-melioracja-w-marc21/

  • globalne uzupełnianie deskryptorów

Może być realizowane dla dowolnej grupy rekordów utworzonej w ramach kolekcji lokalnej i opierać się na wykorzystaniu jednostek leksykalnych zawartych w słownikach (380 i 655, 388 i 648, 385 i 386 oraz 658) lub w udostępnionej kopii CKHW (600, 650, 651). Więcej nt. temat: https://konsorcjum.sowa.pl/2018/02/01/grupowe-dodawanie-deskryptorow/

Prace można uzupełnić funkcją modyfikowania treści podpól i wskaźników, dostępną z menu Operacje. Będzie to przydatne w grupowej zmianie haseł zawierających złożoną składnię JHP oraz przy rozwijaniu skrótów tj. Tł., Red., Oprac.

Skontum w MBP w Chrzanowie (fot. Ewelina Langer)

Sytuacja zagrożenia epidemicznego nie sprzyja funkcjonowaniu bibliotek, ale odpowiednio profilowane zadania bibliotekarzy pracujących w trybie zdalnym, mogą mieć ważny wpływ na formę i jakość informacji o zbiorach bibliotecznych.

Jeśli potrzebujecie pomocy w powyższym zakresie, prosimy o kontakt: konsorcjum.sowa@gmail.com

Kategorie
Szkolenia

Roczne podsumowanie szkoleń

W 2019 roku zrealizowaliśmy ponad 50 specjalistycznych szkoleń dla bibliotekarzy na tematy związane z opracowaniem zbiorów bibliotecznych w formacie MARC 21 (warsztaty), wdrożeniem nowego modelu katalogowania, wykorzystywania narzędzi i usług bibliotecznych w celu pozyskania czytelników oraz nowych metod promocji czytelnictwa.

W bezpłatnych szkoleniach wzięło udział ok. 1500 bibliotekarzy reprezentujących środowiska bibliotek publicznych, pedagogicznych, akademickich, szkolnych i specjalistycznych. Spotkania odbyły się głównie w publicznych bibliotekach wojewódzkich i miejskich, niemal we wszystkich województwach.

Szczególnym zainteresowaniem cieszyły się wykłady szkoleniowe dla bibliotekarzy, których celem było pogłębienie i usystematyzowanie teoretycznej i praktycznej wiedzy dotyczącej nowego modelu opracowania zbiorów bibliotecznych przyjętego przez Bibliotekę Narodową. Wdrożenie nowego modelu opracowania zbiorów w bibliotekach, opartego o implementację zasad RDA i Deskryptorów BN, zmieniło organizację prezentacji danych bibliograficznych w katalogach oraz metody ich udostępniania (fasety). Zjawisko to jest kluczowe do zrozumienia problematyki współczesnego bibliotekarstwa w dobie sieci WWW i upowszechniających się urządzeń mobilnych. Wiedza ta wciąż ewoluuje, dlatego w nadchodzącym roku będziemy kontynuować działalność dydaktyczną w tym zakresie dla wszystkich użytkowników systemów SowaSQL.

Dziękujemy wszystkim bibliotekarzom za udział w szkoleniach, współorganizatorom szkoleń –  dyrektorom, instruktorom bibliotek i kierownikom działów – za umożliwienie realizowania naszych działań, a sponsorowi szkoleń – firmie Sokrates-software – za finansowanie wsparcia merytorycznego dla bibliotekarzy.

Liczymy na to, że zorganizowane przez nas szkolenia będą owocować pozytywnymi zmianami w bibliotekach wykorzystujących systemy Sowa.

Fotorelacja z wizyty bibliotekarzy w trakcie szkolenia, które odbyło się 28 listopada 2019 roku w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Ostrowcu Świętokrzyskim.
Kategorie
System Sowa

Kontekstowe sprawdzanie pisowni w OPAC

System biblioteczny SowaSQL wkracza w 2020 rok z udogodnieniami opracowanymi dla użytkowników katalogów internetowych. Wśród nich są funkcjonalności oparte na algorytmach wykorzystywanych w sztucznej inteligencji oraz uproszczenie dostępu do cykli wydawniczych.

Wyszukiwarka OPAC systemu SowaSQL Premium wyposażona w algorytmy usprawniające wyszukiwanie informacji, została wzbogacona w mechanizmy kontekstowego sprawdzania i korekty pisowni. Oznacza to, że katalog WWW wskaże błędnie wprowadzone wyrazy i zasugeruje ich korektę. Niemożliwe? Wcale nie.

Dotychczasowe kwerendy w OPAC analizował specjalny mechanizm sugestii, który podpowiadał uzupełnienia poszczególnych słów. Zdarzało się, że użytkownik niepoprawnie wpisał tekst do OPAC i „podpowiedzi” mogły zawieźć. Od teraz, dzięki ulepszeniu algorytmów w OPAC SowaSQL Premium, system biblioteczny sprawdza, czy wpisywane zapytanie jest poprawne językowo.

Nowa funkcjonalność wykorzystuje stosowany w dziedzinach przetwarzania informacji algorytm Levenshteina, który wspiera kontrolę poprawności wyrazu i jego autokorektę w odniesieniu do kontekstu całości frazy. System dzięki temu minimalizuje ryzyko błędnego lub nieumiejętnego wyszukania (np. problem literówek) i skuteczniej odpowiada na pytanie: „Co mogę dla Ciebie znaleźć?”

Przykładowo, jeśli do OPAC wpiszemy (błędną) frazę „Przydy Sherlcka Holmsa”, algorytm analizujący pisownię zaindeksuje treść, a wyszukiwarka zwróci odpowiedź: A może chodziło Ci o… „przygody sherlocka holmesa”. Po kliknięciu w podpowiedź, system wskaże poprawny opis dokumentu w katalogu.

Seria i książka wielotomowa

Korzystanie z OPAC to nie tylko poszukiwanie informacji naukowych, specjalistycznych czy beletrystycznych. To także umiejętność szybkiego dotarcia do opisów dokumentów, wchodzących w rozmaite relacje, którymi są dzieła wielotomowe i książki należące do serii wydawniczych.

Dla bibliotekarza katalogującego ważne jest odpowiednie i staranne „powiązanie” opisów w formacie MARC 21, aby rekordy bibliograficzne w cyklach wydawniczych były prezentowane w OPAC w sposób zrozumiały. Służą temu pola 800-830 zawierające informacje podane w formie ustalonej w KHW, które stanowią punkty dostępu do opisu książki wielotomowej i serii. 800 (nazwa osobowa), 811 (nazwa korporatywna), 811 (nazwa imprezy) i 830 (tytuł) są stosowane jeżeli w rekordzie występuje pole 490.

Skrupulatne przestrzeganie przepisów katalogowania w formacie MARC 21 odpłaci się nie tylko uporządkowaniem opisów bibliograficznych, ale przede wszystkim klarownością struktury metadanych w OPAC.

Nowe funkcjonalności dostępne są dla wszystkich użytkowników systemu SowaSQL Premium, zarówno pracujących z dotychczasowym serwerem aplikacji SowaSQL, jak i z nowym serwerem API (Strix). Więcej informacji w portalu wsparcie.sowasql.pl/. Działanie nowego algorytmu można przetestować m.in. w OPAC Biblioteki Kraków – krakow-biblioteka.sowa.pl/