Samodzielne zapisywanie się do biblioteki, składanie propozycji zakupu książek dla bibliotekarza lub zamówień międzybibliotecznych, a także wykorzystywanie elektronicznych kodów czytelnika w trakcie odwiedzin biblioteki, to niektóre z usług dla czytelników, które oferuje katalog biblioteczny on-line w systemie SowaSQL. Katalog, który został zbudowano z myślą o użytkownikach korzystających ze smartfonów, a więc taki, który automatycznie dostosowuje się do ekranów wszystkich urządzeń, na których zostanie uruchomiony.
Zasadniczym elementem systemu bibliotecznego jest OPAC, który dziś spełnia nie tylko funkcje informacyjne. Katalog on-line to potężne narzędzie, które jak wskazują statystyki biblioteczne z powodzeniem komunikuje czytelnika ze światem książek, zmniejsza dystans do instytucji i ostatecznie podnosi czytelnictwo w bibliotece.
Przykładem jest Biblioteka Kraków, w której niespełna co 3 sekundy wypożyczano książkę i którą co 5 sekund odwiedzał czytelnik w 2018 r. Statystyki z lat poprzednich wskazują, że ów dystans czasowy wciąż ulega redukcji. Świadczy to o sprawnym, ale i kompletnym wykorzystaniu usług w systemie SowaSQL. Bibliotekarze pozyskują dziś czytelników z sieci WWW.
Szybkie tempo rozwoju cyfrowych technologii zawsze stanowi wyzwanie dla twórców z branży IT, szczególnie w tych dziedzinach, które świadcząc usługi tradycyjne, muszą pozyskiwać nowe obszary współpracy z użytkownikami. Przykładem takiego działania jest uruchomienie rejestracji czytelnika w katalogu on-line systemu SowaSQL. Rejestracja po części rozwiązuje problem włączenia nieużytkowników do społeczności biblioteki. Użytkownicy niezapisani do biblioteki mają bowiem możliwość dokonania rezerwacji książki, której towarzyszy samodzielny zapis do biblioteki. Przy tej okazji warto dodać, że możliwość samodzielnego zapisu do biblioteki jest dostępna również dla użytkowników, którzy wejdą na profil biblioteki w portalu w.bibliotece.pl
Inną, ważną usługą oferowaną w katalogu OPAC systemu SowaSQL jest Zaproponuj zakup do biblioteki, czyli zgłoszenie przez czytelnika propozycji nabycia książki do biblioteki. Jest to usługa, która na przestrzeni lat ewoluowała i dzięki sugestiom bibliotekarzy osiągnęła funkcjonalność pozwalającą na szybkie złożenie zamówienia zalogowanego użytkownika, który ma do dyspozycji formularz zawierający kilka pól:
- Autor proponowanej pozycji
- Tytuł proponowanej pozycji
- Wydawca, rok wydania
- Uwagi
- Preferowana agenda odbioru
- Alternatywna agenda odbioru
Ich wypełnienie oraz kliknięcie „Wyślij”, powoduje automatyczne skierowanie zapytania do programu katalogującego SowaSQL i może być dalej procedowane przez bibliotekarza (zob. instrukcję). Jeśli prośba użytkownika zostanie spełniona, system automatycznie powiadomi zainteresowanego o odbiorze książki we wskazanej agendzie.
Podobną funkcją dla omawianej usługi jest Złóż zamówienie międzybiblioteczne. Podobnie jak przy propozycji zakupu książki do biblioteki, złożenie zamówienia międzybibliotecznego jest możliwe po zalogowaniu się użytkownika w OPAC. Sporządzenie kwerendy internetowej polega na wypełnieniu i wysłaniu formularza zawierającego dwa pola: „opis przedmiotu zamówienia” oraz „uwagi”.
Każdy zarejestrowany użytkownik biblioteki w systemie SowaSQL otrzymuje indywidualny numer w bazie czytelników. Numer ten najczęściej jest wydrukowany na legitymacji czytelnika, którą okazuje się w trakcie wypożyczenia lub prolongaty zbiorów w bibliotece. W sytuacji, gdy czytelnik nie posiada przy sobie legitymacji, personel biblioteki może szybko zidentyfikować czytelnika, gdy tylko ten okaże kod kreskowy zawierający indywidualny numer czytelnika. Kod kreskowy w formie pliku graficznego można pobrać bezpośrednio ze swojego konta w OPAC, zapisać na smartfonie i okazać na żądanie, w trakcie pobytu w bibliotece. Identyfikację czytelnika przez bibliotekarza może ułatwić spersonalizowanie konta w katalogu on-line polegające na uzupełnieniu zdjęcia czytelnika na swoim profilu.
Nagły i dynamiczny rozwój technologii związanych z ewolucją sieci WWW wpływa na kulturę i wiedzę oraz na gospodarkę. Technologie informacyjne zmieniają narzędzia, które wykorzystują bibliotekarze w codziennej pracy – systemy biblioteczne, które muszą sprostać wymaganiom użytkowników bibliotek wykorzystujących coraz częściej smartfon do komunikacji z otaczającą rzeczywistością. Warto wykorzystać sprawdzone metody pozyskiwania czytelników do biblioteki w systemie bibliotecznym SowaSQL. Wystarczy zgłosić e-mailowo lub telefonicznie chęć uruchomienia wskazanych funkcjonalności (samodzielny zapis do biblioteki, zgłoszenie propozycja zakupu, złożenie zamówienia międzybibliotecznego) i poczekać, aż czytelnicy je docenią.