11 czerwca 2015 r. w sali sesji Urzędu Dzielnicy Wola m.st. Warszawy odbyło się spotkanie pt. Rozwój systemów SOWA w nowym modelu opracowania i wyszukiwania informacji. Organizatorami spotkania była Biblioteka Publiczna w Dzielnicy Wola m.st. Warszawy, Konsorcjum Bibliotek SOWA oraz firma Sokrates-software.
Program spotkania, który tematycznie zawarto w dwóch sesjach, otworzyła witając przybyłych gości Anna Grędzińska – dyrektor wolskiej biblioteki. Pierwszy wykład pt. Katalogi nowej generacji – nowe formy udostępniania zbiorów zaprezentował Wojciech Kowalewski, który skupił się na roli udostępniania informacji bibliograficznych w internetowych katalogach bibliotek pracujących w systemach SOWA w aspekcie raportu Biblioteki Narodowej Stan czytelnictwa w Polsce w 2014 r., a także sondaży czytelniczych przygotowanych w oparciu o krakowskie biblioteki miejskie. Przedstawiciel Konsorcjum przedstawił wymierne efekty współdziałania bibliotek z producentem oprogramowania SOWA, których starania zaowocowały katalogami wyposażonymi w funkcje społecznościowe, narzędzia służące do komunikacji sieciowej (API) czy semantyczne usługi Web 2.0.
Katalogi systemu SOWA rozwijają się, przystosowują technologicznie do zmieniającego środowiska użytkowników internetu. Przykładami są nowoczesne standardy komunikacyjne oferujące możliwość udostępniania e-booków (Wolne Lektury, IBUK) oraz innowacyjne usługi wyszukiwawcze wzorowane na wyszukiwarce google.com. Nie bez znaczenia jest też indeksowanie informacji o zbiorach dzięki portalowi w.bibliotece.pl (MARC XML).
Kolejne wystąpienie System biblioteczny SowaSQL zaprezentował Michał Fryska (Sokrates-software), który skrótowo przedstawił rozwój oprogramowania bibliotecznego SOWA na przestrzeni ostatnich dwudziestu lat oraz omówił obecne rozwiązania wspomagające bibliotekę w zakresie udostępniania informacji o zbiorach w internecie. Michał Fryska zwrócił uwagę na stale rosnącą ilość danych w systemach bibliotecznych, którymi zarządzają biblioteki. Szybki i profesjonalnie działający system musi spełniać oczekiwania nie tylko bibliotekarzy, ale też użytkowników biblioteki, dlatego konieczna stała się ewolucja nie tylko samych katalogów on-line, ale całego systemu SOWA w kierunku rozwiązań SQL.
System SowaSQL jest wynikiem wdrożenia przemyślanych, a przy tym „otwartych” narzędzi tj. nowoczesnych silników: PostgreSQL (baza danych) oraz Elastic (wyszukiwanie). Cykl rozwoju systemu jest na każdym etapie rozwoju szczegółowo testowany przez programistów i bibliotekarzy oraz precyzyjnie dokumentowany, dzięki czemu użytkownik biblioteki otrzymuje produkt najwyższej jakości. Dowodem podejmowanych starań nad doskonaleniem systemu bibliotecznego SowaSQL jest w pierwszej kolejności usprawnianie narzędzi wyszukiwawczych w katalogu on-line, w tym wyszukiwania jednopolowego.
Wystąpienie Leszka Masadyńskiego nt. przyszłości systemu SOWA rozpoczęło dyskusję o sprawach bieżących bibliotek. Jednym z podniesionych tematów był model opracowania zbiorów z zastosowaniem Deskryptorów BN. Szef Sokrates-software przedstawił pomysły związane z konwersją danych bibliograficznych bibliotek i dostosowaniem systemu bibliotecznego do stosowania deskryptorów i wyszukiwania fasetowego.
Uzupełnieniem wypowiedzi nt. deskryptorów były słowa Jakuba Kalinowskiego – kierownika Pracowni Deskryptorów Biblioteki Narodowej w Instytucie Bibliograficznym. Wprowadzenie, nadzór i kontrola kartoteki deskryptorów jest celem powstałego zespołu w BN, który podjął się już spotkań informacyjnych z bibliotekarzami i uruchomił specjalny serwis Między_Słowami, a w przyszłości zamierza współpracować z bibliotekami w zakresie stosowania deskryptorów. Zdaniem Jakuba Kalinowskiego wdrożenie deskryptorów sprawi, że wyszukiwanie informacji w katalogach bibliotecznych będzie dawać bardziej relewantne wyniki i pozwoli na pełniejsze wykorzystanie katalogów bibliotek. Wywiązała się dyskusja, a wśród wielu zadanych pytań pojawiło się również dotyczące kwestii opracowania nowego tezaurusa? Przedstawiciel Biblioteki Narodowej wyjaśnił, że planowane jest stworzenie kartoteki opartej na dotychczasowym słowniku JHP BN i trwają pracę zarówno nad przygotowaniem metod przekształcenia słownika jak i rozwoju słownictwa.
Zwieńczeniem dyskusji była wypowiedź Ewy Florek – dyrektora Biblioteki Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego, która przedstawiła przemyślenia związane z językami informacyjno-wyszukiwawczymi stosowanymi w bibliotekach i przyszłością charakterystyki rzeczowej zbiorów bibliotecznych.
W spotkaniu uczestniczyło około 70 osób. Byli bibliotekarze z: Biblioteki Akademii Teatralnej, Biblioteki Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego, Biblioteki Głównej Akademii Obrony Narodowej, Biblioteki Instytutu Elektrotechniki, Biblioteki Instytutu Badań Rynku, Biblioteki Muzeum Narodowego, Biblioteki Muzeum Literatury, Biblioteki Szkoły Głównej Służby Pożarniczej, Biblioteki Akademii Wychowania Fizycznego, Biblioteki Głównej Akademii Sztuk Pięknych, Biblioteki Wydziału Zarządzania UW oraz warszawskich bibliotek publicznych (Wola, Praga Południe, Ochota, Ursynów, Wawer i Ursus).
fot. Tomasz Kasperczyk /BP Wola/